VERİ TOPLARKEN EN ÇOK YAPILAN 5 HATA NEDİR?
- DOÇ.DR. AHMET SALİH ŞİMŞEK
- 18 Ara 2022
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 28 Ara 2022
Veri toplamaya başlamadan önce mutlaka bu yazıyı okuyun! Tez, makale ya da projelerinizde veri analizi öncesinde veriniz geçerli olmalıdır.
1) SÜRECİ ÜÇÜNCÜ TARAFLARA EMANET ETMEK
Kimsenin yardımını almadan geniş gruplardan veri toplamak çoğu zaman mümkün değildir. Ancak güvenip emanet ettiğimiz ya da güvenmek zorunda kalıp teslim ettiğimiz kişiler veri toplarken titiz davranıyor mu? Bu süreçte gerçekleşecek ihmaller elde edeceğiniz bulguların geçerliğini düşürecektir. Bu nedenle gerçekten güvenebileceğiniz kişiler dışında kimseye veri toplama araçlarınızı emanet etmeyiniz. Unutmayın! Çalışmanızı sizin kadar titizlikle yürütecek kimse yoktur.
2) KATILIMCILARA GERİBİLDİRİM VERİLMEMESİ
Araştırmaya katılmaya gönüllü olmuş katılımcılar soruları yanıtlamak için zaman ayırır ve konfor alanından feragat eder. Ancak böyle katılımcılar bulmak hiç kolay değildir. Katılımcıları motive etmek ve onların katkılarını ödüllendirmek için araştırma sonuçları ile ilgili geribildirim vermek faydalı yöntemlerden biridir. Özellikle çevrimiçi anketlerde anlık olarak geribildirim vermek mümkündür. Örneğin Google formları kullanıyorsanız ayarlar kısmından anket tamamlandığında yanıtların özetini görmelerini sağlayabilirsiniz. Kağıt-kalem formatındaki formlar için ise araştırma bulgularına ulaşabilecekleri bir adres ya da iletişim için e-posta bilgisi paylaşabilirsiniz.
3) ANKETİN UZUNLUĞUNUN İYİ AYARLANMAMASI
Katılımcıların zamanın değerli olduğunu unutmayın. Anketinizi hazırlarken amacınıza uygun sorular dışında ekleyeceğiniz her yeni soru araştırınızı geliştirmek yerine araştırma verilerinizin geçerliğini olumsuz yönde etkileyebilir. Eğer "hazır veri toplarken şu soruları ya da ölçekleri de ekle belki kullanırsın" şeklinde bir telkinde bulunan olursa ya da aklınızdan böyle bir düşünce geçerse bunu dikkate almayın. Uzun anketlerde katılımcılar bir süre sonra sıkıldığında soruları boş bırakabilir ya da rastgele yanıtlar verebilir. Bu nedenle eklenen her sorunun faydalı mı yoksa zararlı mı olacağı iyi düşünülmelidir.
4) KATILIMCILARIN ANKETİ YANITLAMAYA MOTİVE EDİLMEMESİ
Dışsal bir motivasyon ile katılımcıların anketi içtenlikle doldurması gerçekçi bir yaklaşım değildir. Katılımcılar içsel bir motivasyon ile soruları yanıtladıklarında yanıtların içten olacağına şüpheniz olmasın. Bu nedenle anketi katılımcılara ulaştırırken veya sunarken sizin için en uygun zamanı ya da yöntemi seçmeyin. Burada öncelemeniz gereken şey katılımcılardır. Onların araştırmaya katılmaları için en uygun zamanı ve yöntemi benimseyin. Örneğin katılımcılarınızın yorgun ya da yoğun bir anında onlara anket vermeniz içten yanıtlar yerine rastgele yanıtlar almanıza neden olabilir.
5) KULLANILAN DİLİN AÇIK VE ANLAŞILIR OLMAMASI
Katılımcıların yaşı, eğitim geçmişi ve kültürel arka planı önemlidir. Katılımcılar soruları sizin kastettiğiniz anlamdan farklı olarak algılıyor ve yanıtlıyor ise bu durumda verilerin geçerliği olumsuz yönde etkilenecektir. Soruları sizin nasıl anladığınız kadar katılımcıların nasıl anlayacağı da önemlidir. Bu nedenle soruların tüm katılımcılar tarafından aynı şekilde anlaşıldığından emin olmanız gerekir. Sesli-Düşünme etkinlikleri ve pilot uygulamalar ile olası sorunları tespit edip önlem almak mümkündür. Ayrıca yargısal sorular yerine olgusal sorular kullanmak da bu sorunların önüne geçilebilir.
SİZCE HANGİ HATALAR DAHA SIK YAPILIYOR?
KATILIMCILARA GERİBİLDİRİM VERİLMEMESİ
ANKETİN UZUNLUĞUNUN İYİ AYARLANMAMASI
KATILIMCILARIN ANKETİ YANITLAMAYA MOTİVE EDİLMEMESİ
ANKETLERİN ÜÇÜNCÜ TARAFLARA EMANET EDİLMESİ
You can vote for more than one answer.
Yorumlarınız ile bu içeriğin gelişmesini ve okuyuculara daha fazla katkıda bulunmasını sağlayabilirsiniz. İçeriği beğendiyseniz paylaşarak daha çok kişinin bilgilenmesine destek olabilirsiniz.
Comments